Сеть творческих учителей бурятского языка "НАЙДАЛ" Пятница, 29.03.2024, 16:36
Приветствую Вас Гость | RSS
Главная | Библиотека | Регистрация | Вход
Приглашаем на новый портал - "Буряад IT - юртэмсэ" - http://buryad.icde.ru/"!!!
» Меню сайта

» Категории раздела
Бурятская литература [9]

» Полезные ссылки

» Пед.сообщества

» Вместе с Google

» Наши направления
ImageChef.com

» Песня о ФГОС

» Твитты

Главная » Файлы » Бурятская литература » Бурятская литература

Б. Д. Абидуев. "Муура багша"
08.04.2012, 14:21
Темэ: Б. Абидуев. «Муура багша» 
Зорилгонууд: 
Б. Абидуевай литературна онтохонтой танилсуулха. Онтохоной уран һайханиие, удхыень һурагшадта ойлгуулха. 
Һурагшадай хэлэлгын нөөсэлгэ баяжуулха. Зохёолой үйлэдэгшэ нюурнуудай абари зан һурагшадай ухаанда батаар хадуулган бодомжолуулха, уран гоёор уншажа һураха. 
Хэшээлэй янза: шэнэ материал ойлгуулха. 
Хэшээлэй түхэл: шэнжэлэлгын хэшээл. 
Арга методынь: тайлбарилан ойлгуулха, шэнжэлүүлжэ ойлгуулха методүүд, хөөрэлдөөн. 
Хэрэгсэлнүүд: презентации. 

Хэшээлэй ябаса: 

II. Эмхидхэлэй үе, зорилго. 
Багша: Мүнөөдэр бидэ хэшээлдээ һонин зохёолтой танилсажа, удхыень ойлгон абажа, уранаар уншажа һурахабди. 

III. Шэнэ эрдэм мэдэсэ үгэлгэ 
1. - Зай, зохёолнай юун гэжэ нэрэтэйб, таабари таажа мэдэхэт. 
Намтай наададаг, 
Нюураар хара. 
Сахариг һүүлтэй 
Хана маажадаг, 
Хулгана баридаг. 
Нэрынь оложо хэлыт. (Миисгэй) (слайд) 

2. Уран зохёолшо тухай. 
Хүүгэдэй буряад литературын үндэһэ һуури табигшадай нэгэн болохо, оюун бэлигтэй уран зохёолшо Б. Д. Абидуев 1909 ондо Оронгын сомоной Ягаажан нютагта түрэһэн юм. 
Арадайнгаа аман зохёолдо үндэһэлэн уран зохёолшо хүүгэдэй уншаха үльгэрнүүдые, онтохонуудые олоор бэшэһэн юм. «Тэхэ Бабанын түүхэ», «Шаалай Шаанай хоёр», «Эреэн гүрөөһэ эмээллэгшэ» г.м. 

3. Багшын жэшээтэ уншалга(слайднууд) 
Юрэнхы мэдэсэ 
- Ямар жанрай зохёол бэ? Юундэ? 
- Онтохон соо ямар амитан тухай хэлэгдэнэб? Миисгэй энэ онтохон соо хэн боложо харуулагданаб? 
- Хэндэ ном һургаал заанаб? 

IV. Текстыень элдэб аргануудаар уншалга. 
1. Үгүүлбэриин уншалга: (слайд) 
Хулганаануудые 
Хулганаануудайнгаа 
Һубарилдаад 
Һубарюулжа гаргадагынь 
Аргагүйдэжэ 
Элирүүлэгдээд 

2. - Удхыень һайнаар ойлгожо абахын тула уншаябди: «шангаар», «аргаахан», «гүнгэнэн», «шэбэнэн», «нюдөөрөө». 

V. Текст дээрэ хэгдэхэ хүдэлмэри 
Багша: Юун гэжэ нэрэтэй онтохон бэ? 
- Муура багша тухай юун гэжэ ойлгобот? (аман үгөөрөө хөөрэхэ). 
- Муура багша хулганаануудаа ямар юумэндэ һургадаг байгааб? (оложо нэгэн уншаха, дахин булта уншана). (слайд) 
- Тараха дээрэнь юун гэжэ хэлэдэг байгааб? (оложо нэгэн уншаха, дахин булта уншана). (слайд) 
- Хулганаанууд гэнтэ юунэй болоһые ойлгобоб? (аман үгөөр). Энээн тухай хойно-хойноһоо уншана. 
- Тэдэнэр юун тухай зүблөө хээб? (1-дэхи ряд). 
- Ямар аргаар багшадаа хонхо зүүлгэхэ гэжэ шиидээб? (хойно-хойноһоо) 
- Миисгэй хонхо зүүлгэхыень зүбшөөбэ гү? 
- Тэрэ наһаараа ямар бэ? (залуу гү, хүгшэн гү) Энээн тухай онтохон соо юун гэжэ хэлэгдэнэб? 
- Миисгэйн муухай үйлэ тухайнь хулганаанууд яагаад мэдээб? 
- Хулганаанууд иихэдээ ямар байба гээшэб? 
- Миисгэйн муухай үйлэ тухайнь оложо уншагты. (нэгэн текст сооһоо оложо уншана) 

VI. Ойлгожо абаһан мэдэсэ, шадалыень болон дадалыень һайжаруулга 
1. Текст сооһоо уран үгэнүүдые олохо: 
Б: Муура багшые автор ямараар зурагланаб? (уншана: алдартай, бүдүүн шара миисгэй) 
Б: Миисгэйн сэдьхэлэйнь байдал ямар бэ? Юун дээрэһээ һайн юм? Ямар һургаал заанаб? (энээн тухай хоолойгоороо илган уншажа харуулха). 
Б: Хулганаануудайнгаа тараха дээрэнь юун гэжэ заабарилнаб? (хоолойгоороо илган уншажа харуулха). 
Б: Ямар хулгана согсойн һуугаад хэлээб? (шодон һүүлтэй «модон» хулгана) 
Б: Ямар хонхо зүүлгэхэ гээб? (ханхинуур дуутай хонхо) 
Б: Муура багша хулганые баряад, яажа байбаб? (ама шүдөөрөө аашалжа байба) 
2. Онсодхол: Автор иимэ уран һайхан үгэнүүдээр онтохо бэшээ, 
геройнуудай абари зангыень харуулаа. 

VII. Һурагшадай уран уншалгада бэлэдхэл. 
1. Уран уншалга бэелүүлгэ. 
Онсодхол: Хулганаанууд Муура багшые эсэслэн даража шадаба гү? 
Хулганаанууд ямар байба гээшэб? 
Миисгэй багша ямар бэ? 

2. Үйлэдэгшэ нюурнуудай характеристика 
Муура багша: 
Мэхэтэй 
Хомхой хобдог 
Һанаамгай (бэлэн юумэндэ дуратай) 

Хулганаанууд: 
Гэнэн 
Тэнэг 
Һүбэлгэн 
Ухаатай 
Эбтэй 
VIII. Творческо хүдэлмэри 
ажабайдалда ушардаггүй гайхалтай юумэниинь юун бэ? 
Онтохоной гол герой Муура багша ямар хүнэй дүрөөр харуулагданаб? 
Харин хулганаанууд?
Категория: Бурятская литература | Добавил: olgazandynova
Просмотров: 2135 | Загрузок: 0 | Комментарии: 1 | Рейтинг: 0.0/0
Всего комментариев: 1
1 Туяна  
АМАР МЭНДЭЭ.

Имя *:
Email *:
Код *:
» Форма подписки

» Сайты на бурятском

» ИнтерБелый месяц

» Наши проекты

» Литер. проекты

» Сайты дацанов

» Портфолио

» Модули ИПК

» Форма входа

» Наш опрос
Оцените наш сайт
Всего ответов: 85

» Загрузка файлов

» Время жизни сайта

» Статистика

Онлайн всего: 1
Гостей: 1
Пользователей: 0

» Поиск

» Закладки


Copyright MyCorp © 2024
Конструктор сайтов - uCoz